غار اسپهبد خورشید
غار اسپهبد خورشید (به طبری : لاپ کَمِر و …) (یا نامهای دیگر: کرکیل دژ، کیجاکچال، عایشه کرکیل در، لاپ کمر، دژ طاق، غار دربند کولا، دکان داوود، طاق ونداد هرمزد، دیوکلی و قلعه دیو سفید) اثری تاریخی است که بر سر راه سوادکوه به تهران در ناحیه دوآب در نوزده کیلومتری جنوب شهر پل سفید در شهرستان سوادکوه استان مازندران قرار دارد. این غار در مسیر قلعه کنگلو و بر سینه لردکمر قرار دارد.قطر دهانه این غار در حدود 85 متر است.
عنوان | توضیحات |
---|---|
نام | غار اسپهبد خورشید |
محل | سوادکوه، مازندران، ایران |
فاصله تا تهران | حدود 3 ساعت |
قدمت غار | از زمان ساسانیان |
ارتفاع دهانه | حدود 85 متر |
ویژگی ها | بزرگترین طاق سنگی طبیعی در جهان، وجود قندیل و چکنده های زیبا، بقایای استخوان حیوانات منقرض شده، پناهگاه در دوره ساسانیان |
دسترسی | از طریق جاده سوادکوه به زیراب، سپس جاده فرعی به سمت روستای "ورسک" و "پای غار" |
امکانات | - |
هزینه ورودی | - |
بهترین زمان بازدید | بهار و تابستان |
نکات | همراه داشتن لباس گرم و کفش مناسب، استفاده از چراغ قوه، عدم ایجاد آلودگی در غار |
آدرس و مسیر دسترسی به لوکیشن غار اسپهبد خورشید روی نقشه
اگر قصد دارید از تهران به این غار دیدنی سفر کنید، وارد جاده دماوند شوید و از آنجا بهسمت فیروزکوه حرکت کنید. با عبور از فیروزکوه و ادامه مسیر، پس از گذشتن از ورسک و کلیسای اوریم رودبار، در سمت راست خود یک خروجی وجود دارد. این جاده مستقیم به خطیر کوه میرسد که غار اسپهبد خورشید در آن واقع شده است. برای رسیدن به اسپهبدان خورشید حدود سه ساعت رانندگی پیش رو خواهید داشت.
فاصله غار اسپهبد خورشید سواد کوه به شرح زیر است:
ساری: ۸۹٫۳ کیلومتر (۱ ساعت و ۲۶ دقیقه)
تهران: ۲۰۷ کیلومتر (۲ ساعت و ۵۷ دقیقه)
بابل: ۸۱٫۱ کیلومتر (۱ ساعت و ۱۷ دقیقه)
آمل: ۱۱۶ کیلومتر (۱ ساعت و ۵۵ دقیقه)
قائمشهر: ۶۳٫۸ کیلومتر (۱ ساعت و ۵ دقیقه)
عکس ها و تصاویر غار اسپهبد خورشید
ویدئو و فیلم غار اسپهبد خورشید
نظرات درمورد سفر به غار اسپهبد خورشید
برخی از نظرات در مورد سفر به غار اسپهبد خورشید آورده شده است:
“غار اسپهبد خورشید مکانی شگفت انگیز برای بازدید است. غار خیره کننده بود.”
“غار اسپهبد خورشید مکانی عالی برای یادگیری در مورد تاریخ ایران است. من از دیدن بقایای قلعه اسپهبد خورشید لذت بردم.”
“غار اسپهبد خورشید یک پیاده روی عالی است. پیاده روی تا غار آسان بود و مناظر اطراف زیبا بود.”
اگر به دنبال یک سفر منحصر به فرد و به یاد ماندنی هستید، حتما از غار اسپهبد خورشید دیدن کنید
بهترین زمان بازدید از غار اسپهبد خورشید
. بهترین زمان برای بازدید از غار اسپهبد خورشید سواد کوه مازندران به ترجیحات شما بستگی دارد. با این حال، به طور کلی، می توان گفت که:
** بهار (اردیبهشت تا خرداد):**
مزایا: هوا مطبوع و دلپذیر است، طبیعت سرسبز و پر از گل است، جمعیت کمتری نسبت به تابستان وجود دارد.
معایب: احتمال بارندگی بیشتر وجود دارد، برخی از امکانات و جاده ها ممکن است هنوز باز نشده باشند.
** تابستان (تیر تا شهریور):**
مزایا: هوا گرم و آفتابی است، روزهای طولانی تر برای کاوش در غار وجود دارد، اکثر امکانات و جاده ها باز هستند.
معایب: شلوغ ترین زمان سال برای بازدید است، هوا می تواند گرم و طاقت فرسا باشد، احتمال بارندگی وجود دارد.
** پاییز (مهر تا آذر):**
مزایا: هوا خنک و دلپذیر است، جمعیت کمتری نسبت به تابستان وجود دارد، برگ های پاییزی رنگارنگ منظره زیبایی را ایجاد می کنند.
معایب: برخی از امکانات و جاده ها ممکن است در حال بسته شدن باشند، هوا می تواند سرد و مرطوب باشد.
** زمستان (دی تا اسفند):**
مزایا: خلوت ترین زمان سال برای بازدید است، احتمال بارش برف وجود دارد که منظره ای زمستانی و زیبا را ایجاد می کند.
معایب: هوا سرد و یخبندان است، برخی از امکانات و جاده ها ممکن است بسته باشند.
قیمت ورودی و ساعات بازدید از غار اسپهبد خورشید یا کیجاکچال
برای ورود به این غار، نیازی به پرداخت کردن هزینه بابت خرید بلیط ورودی نیست و هر ساعتی که بخواهید؛ می توانید به آن جا بروید
جاذبه های اطراف غار اسپهبد خورشید
در اطراف غار اسپهبد خورشید جاذبه های طبیعی و تاریخی زیادی وجود دارد که می توانید از آنها دیدن کنید. در اینجا چند مورد از آنها آورده شده است:
کاروانسرای گدوک (شاه عباس): این کاروانسرا در فاصله 25 کیلومتری جنوب غار اسپهبد خورشید واقع شده است. این کاروانسرا در دوره صفویه ساخته شده است و یکی از مهمترین کاروانسراهای جاده ابریشم بوده است.
آبشار شیرگاه: این آبشار در فاصله 10 کیلومتری شرق غار اسپهبد خورشید واقع شده است. این آبشار 40 متر ارتفاع دارد و یکی از بلندترین آبشارهای استان مازندران است.
سد لفور: این سد در فاصله 20 کیلومتری غرب غار اسپهبد خورشید واقع شده است. این سد یکی از بزرگترین سدهای خاکی ایران است و مکانی محبوب برای تفریح و ورزش های آبی است.
جنگل لفور: این جنگل در فاصله 15 کیلومتری شمال غار اسپهبد خورشید واقع شده است. این جنگل یکی از زیباترین جنگل های شمال ایران است و مکانی عالی برای پیاده روی، کمپینگ و طبیعت گردی است.
روستای فیروزکوه: این روستا در فاصله 5 کیلومتری جنوب غار اسپهبد خورشید واقع شده است. این روستا به دلیل خانه های سنتی و صنایع دستی اش معروف است.
قلعه کنگلو: که به عقاب مازندران نیز شهرت دارد، یکی از قلعههای تاریخی ایران در شهرستان سوادکوه استان مازندران است. این قلعه در 39 کیلومتری شهر پل سفید، روستای کنگلو و روی صخرهای عظیم در ارتفاع 1811 متر از سطح دریا قرار دارد
وسایل و تجهیزات لازم برای سفر به غار اسپهبد خورشید
وسایل و تجهیزاتی که برای سفر به غار اسپهبد خورشید مازندران نیاز دارید به فصل سفر، میزان تجربه و فعالیت های شما در غار بستگی دارد.
در حالت کلی، لیست زیر شامل ملزومات سفر به غار اسپهبد خورشید می باشد:
پوشاک:
کفش مناسب: کفش کوهنوردی یا پیاده روی که ساق بلند و زیره ی عاج دار داشته باشد برای عبور از مسیرهای ناهموار و لغزنده غار مناسب است.
جوراب: جوراب های ضخیم و پشمی برای گرم نگه داشتن پاها در داخل غار که خنک است، توصیه می شود.
لباس: لباس های گرم و لایه لایه مانند کاپشن، شلوار و بلوز آستین بلند برای تنظیم دمای بدن در داخل غار و همچنین در صورت تغییر ناگهانی آب و هوا در خارج از غار مناسب است.
لباس ضد آب: اگر در فصل بارندگی سفر می کنید، یک بارانی یا پانچو برای محافظت از خود در برابر بارش باران لازم است.
تجهیزات:
چراغ قوه: یک چراغ قوه با نور قوی برای روشنایی مسیر در داخل غار ضروری است. headlamp (چراغ پیشانی) گزینه ی مناسب تری نسبت به چراغ قوه دستی است.
باتری اضافی: به همراه خود باتری اضافی برای چراغ قوه تان داشته باشید تا در صورت تمام شدن باتری در داخل غار مشکلی نداشته باشید.
کوله پشتی: برای حمل وسایل خود به یک کوله پشتی مناسب نیاز دارید.
آب و غذا: به مقدار کافی آب و غذای سبک مانند میوه، آجیل و شکلات به همراه خود داشته باشید.
کیسه زباله: برای جمع آوری زباله های خود در داخل غار و حفظ محیط زیست کیسه زباله همراه داشته باشید.
جعبه کمک های اولیه: به همراه داشتن یک جعبه کمک های اولیه کوچک برای پیش بینی موارد ضروری توصیه می شود.
نقشه و قطب نما: اگر قصد دارید مسیرهای خارج از غار را نیز طی کنید، به همراه داشتن نقشه و قطب نما برای مسیریابی ضروری است.
سوت: یک سوت برای علامت دهی در مواقع ضروری می تواند مفید باشد.
وسایل اختیاری:
دستکش: دستکش می تواند از دست شما در برابر سرما و خراشیدگی محافظت کند.
کلاه: کلاه می تواند سر شما را در برابر سرما و رطوبت داخل غار محافظت کند.
ماسک: اگر به گرد و غبار یا ذرات معلق در هوا حساسیت دارید، می توانید از ماسک استفاده کنید.
دوربین: اگر می خواهید از زیبایی های داخل غار عکس بگیرید، به همراه داشتن دوربین ضروری است.
نکات ایمنی در سفر به غار اسپهبد خورشید
به یاد داشته باشید که غار اسپهبد خورشید یک محیط طبیعی است و خطرات بالقوه ای در آن وجود دارد. با رعایت نکات ایمنی و احتیاط، می توانید از سفر خود به این غار زیبا لذت ببرید.
در صورت داشتن هرگونه بیماری یا شرایط خاص، قبل از سفر به غار با پزشک خود مشورت کنید.
از بردن اشیاء قیمتی به داخل غار خودداری کنید.
به قوانین و مقررات مربوط به غار اسپهبد خورشید احترام بگذارید.
در حال حاضر، در داخل غار امکاناتی مانند رستوران، هتل یا اقامتگاه وجود ندارد. برای اقامت در این منطقه می توانید از هتل ها، اقامتگاه ها و یا خانه های روستایی در شهرها و روستاهای اطراف غار استفاده کنید.
به دلیل ناهموار بودن مسیر داخل غار، این غار برای افراد معلول و سالمندان مناسب نیست.
در داخل غار، شبکه ی تلفن همراه به خوبی پوشش نمی دهد، بنابراین قبل از ورود به غار، از شارژ کامل تلفن همراه خود اطمینان حاصل کنید.
امکانات رفاهی در غار اسپهبد خورشید یا کیجاکچال
هیچ امکانات رفاهی در غار اسپهبد خورشید وجود ندارد پس مایحتاج خود را از قبل از شهر و روستای سر راه فراهم کنید.
فعالیت های سرگرمی و تفریحی در غار اسپهبد خورشید
۱. کاوش در غار:
پیاده روی: مسیر داخل غار برای پیاده روی مناسب است و بازدیدکنندگان می توانند با عبور از آن، از زیبایی های شگفت انگیز استالاگتیت ها و استالاگمیت ها، حوضچه های زیرزمینی و تونل های طبیعی لذت ببرند.
غارنوردی: برای افراد باتجربه تر، امکان غارنوردی در بخش های صعب العبورتر غار نیز وجود دارد. البته توجه به نکات ایمنی و همراهی با راهنمای محلی در این نوع فعالیت ها ضروری است.
۲. عکاسی:
نورپردازی طبیعی: به دلیل وجود شکاف ها و روزنه هایی در سقف غار، نور طبیعی به داخل نفوذ می کند و منظره ای بدیع و منحصر به فرد برای عکاسی ایجاد می کند.
۳. مطالعه و تحقیق:
تاریخچه غار: غار اسپهبد خورشید قدمتی تاریخی دارد و از گذشته مورد توجه انسان ها بوده است. مطالعه در مورد تاریخچه و فرهنگ مرتبط با این غار می تواند برای علاقه مندان جذاب باشد.
ویژگی های زمین شناسی: این غار دارای ویژگی های زمین شناسی منحصر به فردی است که می تواند مورد مطالعه ی زمین شناسان و علاقه مندان به این علم قرار گیرد.
۴. کسب آرامش:
سکوت و تاریکی: فضای داخل غار بسیار آرام و ساکته است و می تواند مکانی مناسب برای دور شدن از شلوغی و دغدغه های زندگی روزمره باشد.
هوای خنک: دمای داخل غار خنک تر از هوای بیرون است و می تواند در فصل های گرم سال، مکانی دلپذیر برای گذران وقت باشد.
تاریخچه غار اسپهبد خورشید
غار اسپهبد خورشید که در استان مازندران و در منطقه سوادکوه واقع شده است، قدمتی تاریخی دارد و از گذشته مورد توجه انسان ها بوده است.
شواهد باستان شناسی نشان می دهد که از این غار در دوره های مختلف تاریخی، به عنوان پناهگاه، محل سکونت و معبد استفاده می شده است.
دوره پیش از تاریخ:
قدیمی ترین آثار کشف شده در غار اسپهبد خورشید مربوط به دوره پارینه سنگی است. این آثار شامل ابزارهای سنگی و بقایای حیوانات وحشی می باشد.
در دوره نوسنگی، انسان ها به طور دائمی در غار اسپهبد خورشید سکونت داشتند. آنها در این غار به کشاورزی، دامپروری و سفالگری می پرداختند.
دوره تاریخی:
در دوره ساسانیان، از غار اسپهبد خورشید به عنوان قلعه استفاده می شد. این قلعه، آخرین مقر مرزبان (فرمانروای) طبرستان در برابر اعراب بود.
در دوره اسلامی، از غار اسپهبد خورشید به عنوان محل عبادت استفاده می شد.
دوران معاصر:
در دوره قاجار، غار اسپهبد خورشید به عنوان مخفیگاه توسط برخی از افراد مورد استفاده قرار می گرفت.
در اوایل قرن بیستم، غار اسپهبد خورشید توسط کوهنوردان و غارنوردان کشف شد.
از دهه 1340، غار اسپهبد خورشید به عنوان یکی از جاذبه های گردشگری استان مازندران شناخته می شود.
موارد قابل توجه:
در داخل غار اسپهبد خورشید، نقوش و کتیبه هایی از دوره های مختلف تاریخی به چشم می خورد.
در سال 1387، غار اسپهبد خورشید در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
در حال حاضر، کاوش های باستان شناسی در غار اسپهبد خورشید ادامه دارد و هرازچندگاهی، اشیاء و آثار جدیدی از این غار کشف می شود.
با توجه به شواهد تاریخی و باستان شناسی، غار اسپهبد خورشید می تواند به عنوان یکی از مهمترین و قدیمی ترین غارهای ایران شناخته شود. این غار دارای ارزش تاریخی و فرهنگی بالایی است و می تواند مورد مطالعه محققان و پژوهشگران در زمینه های مختلف قرار گیرد.
علت نامگذاری غار اسپهبد خورشید یا کیجاکچال
درباره ی علت نام گذاری غار اسپهبد خورشید روایت های مختلفی وجود دارد که در ادامه به برخی از آنها اشاره می کنم:
- روایت تاریخی:
در دوره ساسانیان، از غار اسپهبد خورشید به عنوان قلعه استفاده می شد. این قلعه، آخرین مقر مرزبان (فرمانروای) طبرستان در برابر اعراب بود. نام سپهبد خورشید به مرزبان آخرین طبرستان اطلاق می شده است.
پس از مرگ سپهبد خورشید، مردم به پاسداشت رشادت ها و فداکاری های او، نام او را بر روی این غار گذاشتند.
- روایت مذهبی:
برخی معتقدند که در گذشته، از این غار به عنوان معبد استفاده می شده است و این غار به خورشید، که در برخی از ادیان و مذاهب، به عنوان نماد الهی و مقدس شناخته می شده، تخصیص داده شده بود.
به همین دلیل، این غار را غار اسپهبد خورشید نامیده اند.
- روایت عامیانه:
در روایات عامیانه، گفته می شود که در داخل این غار، گنجینه بزرگی وجود دارد که متعلق به سپهبد خورشید بوده است.
به همین دلیل، این غار را غار اسپهبد خورشید نامیده اند.
- وجه تسمیه ترکیبی:
احتمال دارد که نام سپهبد خورشید از ترکیب دو واژه سپهبد (به معنی فرمانده) و خورشید (به معنی نمادی مقدس) تشکیل شده باشد و این نام به شخصی اشاره داشته باشد که دارای مقام و منزلت بالایی بوده است.
از آنجایی که این غار در گذشته به عنوان قلعه مورد استفاده قرار می گرفته است، ممکن است نام این شخص بر روی این غار گذاشته شده باشد.
اقامت و اسکان در غار اسپهبد خورشید
غار اسپهبد خورشید به دلیل ماهیت طبیعی و همچنین نبود امکانات رفاهی در داخل غار، مکانی مناسب برای اقامت و اسکان مسافران و گردشگران محسوب نمی شود.
با توجه به این موضوع، گردشگران و علاقه مندان به بازدید از این غار می توانند از محل های اقامتی موجود در شهرها و روستاهای اطراف غار مانند سوادکوه، زیراب، و شیرگاه استفاده کنند.
هتل های نزدیک به غار اسپهبد خورشید یا کیجاکچال
هیچ هتلی در غار اسپهبد خورشید وجود ندارد و شما باید برای اسکان خود از شهرهای اطراف غار هتل خود را رزرو کنید
هتل جهانگردی سوادکوه:
این هتل در فاصله حدود 15 کیلومتری از غار اسپهبد خورشید و در شهر سوادکوه واقع شده است
هتل آپارتمان نگین:
این هتل آپارتمان در فاصله حدود 17 کیلومتری از غار اسپهبد خورشید و در شهر سوادکوه واقع شده است.
هتل البرز:
این هتل در فاصله حدود 20 کیلومتری از غار اسپهبد خورشید و در شهر سوادکوه واقع شده است.
هتل آپارتمان زاگرس:
این هتل آپارتمان در فاصله حدود 22 کیلومتری از غار اسپهبد خورشید و در شهر سوادکوه واقع شده است.
هتل آپارتمان اطلس:
این هتل آپارتمان در فاصله حدود 25 کیلومتری از غار اسپهبد خورشید و در شهر سوادکوه واقع شده است.
رستوران های نزدیک به غار اسپهبد خورشید
هیچ رستورانی در غار اسپهبد خورشید وجود ندارد و شما باید برای رفتن به رستوران به شهرهای اطراف غار بروید
در ادامه به معرفی برخی از نزدیک ترین رستوران ها به غار اسپهبد خورشید می پردازم:
رستوران سنتی عمو اکبر:
این رستوران در فاصله حدود 12 کیلومتری از غار اسپهبد خورشید و در شهر سوادکوه واقع شده است. رستوران سنتی عمو اکبر محیطی دلنشین و صمیمی دارد و غذاهای سنتی ایرانی با کیفیت بالا را به مسافران ارائه می دهد.
رستوران گردان توسکا:
این رستوران در فاصله حدود 15 کیلومتری از غار اسپهبد خورشید و در شهر سوادکوه واقع شده است. رستوران گردان توسکا دارای منظره ای پانوراما از طبیعت زیبای اطراف است و غذاهای ایرانی و فرنگی را به مسافران ارائه می دهد.
رستوران خاور:
این رستوران در فاصله حدود 18 کیلومتری از غار اسپهبد خورشید و در شهر سوادکوه واقع شده است. رستوران خاور محیطی شیک و مدرن دارد و غذاهای ایتالیایی و چینی را به مسافران ارائه می دهد.
آشپزخانه مامی:
این رستوران در فاصله حدود 20 کیلومتری از غار اسپهبد خورشید و در شهر سوادکوه واقع شده است. آشپزخانه مامی محیطی خانگی و صمیمی دارد و غذاهای خانگی ایرانی را به مسافران ارائه می دهد.
رستوران سنتی دماوند:
این رستوران در فاصله حدود 22 کیلومتری از غار اسپهبد خورشید و در شهر سوادکوه واقع شده است. رستوران سنتی دماوند محیطی سنتی و دلنشین دارد و غذاهای سنتی ایرانی با کیفیت بالا را به مسافران ارائه می دهد.
آب و هوا در غار اسپهبد خورشید
آب و هوای این منطقه به دلیل موقعیت کوهستانی آن، معتدل و خنک است. در ادامه به بررسی آب و هوا در این منطقه در طول فصول مختلف سال می پردازم:
فصل بهار:
فروردین: هوا در این ماه به تدریج رو به گرمی می رود و میانگین دمای هوا بین 10 تا 20 درجه سانتیگراد است.
اردیبهشت: هوا در این ماه معتدل و دلپذیر است و میانگین دمای هوا بین 15 تا 25 درجه سانتیگراد است.
خرداد: هوا در این ماه گرم می شود و میانگین دمای هوا بین 20 تا 30 درجه سانتیگراد است.
فصل تابستان:
تیر: گرم ترین ماه سال در این منطقه است و میانگین دمای هوا بین 25 تا 35 درجه سانتیگراد است.
مرداد: هوا در این ماه گرم و خشک است و میانگین دمای هوا بین 25 تا 35 درجه سانتیگراد است.
شهریور: هوا در این ماه به تدریج رو به خنکی می رود و میانگین دمای هوا بین 20 تا 30 درجه سانتیگراد است.
فصل پاییز:
مهر: هوا در این ماه معتدل و دلپذیر است و میانگین دمای هوا بین 15 تا 25 درجه سانتیگراد است.
آبان: هوا در این ماه خنک می شود و میانگین دمای هوا بین 10 تا 20 درجه سانتیگراد است.
آذر: سردترین ماه سال در این منطقه است و میانگین دمای هوا بین 5 تا 15 درجه سانتیگراد است.
فصل زمستان:
دی: هوا در این ماه سرد و برفی است و میانگین دمای هوا بین 0 تا 10 درجه سانتیگراد است.
بهمن: هوا در این ماه سرد و خشک است و میانگین دمای هوا بین 0 تا 10 درجه سانتیگراد است.
اسفند: هوا در این ماه به تدریج رو به گرمی می رود و میانگین دمای هوا بین 5 تا 15 درجه سانتیگراد است.
پوشش گیاهی و جانوری در غار اسپهبد خورشید
این منطقه دارای پوشش گیاهی متنوعی است که شامل جنگل های انبوه، مرغزارها، درختچه ها و گیاهان علفی می باشد.
درختان:
بلوط
راش
ممرز
گردو
افرا
گیاهان:
علف
سوسن
بنفشه
قارچ
پستانداران:
پلنگ
گراز وحشی
خرس قهوه ای
روباه
شغال
پرندگان:
عقاب
شاهین
کبک
بلبل
گنجشک
خزندگان:
مار
لاک پشت
دوزیستان:
قورباغه
سمندر
حشرات:
پروانه
زنبور
ملخ
سوالات متداول
غار اسپهبد خورشید کجاست؟
غار اسپهبد خورشید در استان مازندران، شهرستان سوادکوه، ناحیه دوآب، ۱.۵ کیلومتری جاده سوادکوه به تهران قرار دارد.
چرا غار اسپهبد خورشید مشهور است؟
غار اسپهبد خورشید با قطر دهانهای در حدود 85 متر، بزرگترین طاق طبیعی در دنیا است. همچنین این غار تاریخ پرفراز و نشیب و داستانهایی غمانگیز و باورنکردنی در دل دارد.
بهترین زمان برای بازدید از غار اسپهبد خورشید چه وقتی است؟
فصل بهار با آبوهوای مطبوع و طبیعت سرسبزش زمان مناسبتری برای بازدید از غار خواهد بود.
نزدیکترین مکانهای دیدنی به غار اسپهبد خورشید سوادکوه کداماند؟
جنگلهای لفور سوادکوه، کاروانسرای کدوگ (شاه عباسی) و قلعهی کنگلو از جمله دیدنیهای نزدیک به این غار هستند.
قدمت غار اسپهبد خورشید سوادکوه به کدام دورهی تاریخی ایران باز میگردد؟
قدمت غار اسپهبد خورشید سوادکوه به دوران ساسانیان باز میگردد.
با ما در ارتباط باشید
www.instagram.com/kojachetor
www.aparat.com/kojachetor