منطقه حفاظت شده منگشت و شالو
منطقه حفاظت شده منگشت و شالو با مساحت ۱۲۹۹۱ (تقریبی ۱۳۰۰۰ )هکتار واقع در استان خوزستان، شهرستان ایذه در سال ۱۳۷۸ حفاظت شده اعلام شد. این منطقه در ۱۵ کیلومتری شهرستان باغملک و ۲۵ کیلومتری جنوب شرقی شهرستان ایذه قرار دارد. قسمت عمده منطقه کوهستانی برف‌گیر و ارتفاع آن بین ۷۸۰ تا ۳۶۱۸ متر از سطح دریاست. متوسط دما و بارندگی سالیانه ۱۴تا ۱۶ درجه سانتیگراد و ۸۰۰تا ۱۰۰۰ میلی‌متر بارش موجب تشکیل اقلیم نیمه‌مرطوب در ارتفاع کمتر ۱۰۰۰متر تا مرطوب معتدل و سرد در ارتفاع بالای ۲۰۰۰ متر در ناحیه شده‌اند.
آیا جاده آسفالته تا داخل منطقه وجود دارد؟
خیر، جاده‌های داخل منطقه عمدتاً خاکی و روستایی هستند.
پوشش گیاهی غالب منطقه چیست؟
جنگل‌های بلوط ایرانی پوشش گیاهی غالب منطقه را تشکیل می‌دهند.
آیا امکان اقامت در داخل منطقه وجود دارد؟
امکانات اقامتی رسمی در داخل منطقه محدود است. میتوانید در روستاهای اطراف مانند شیوند اقامت کنید یا از اقامتگاه‌های بوم‌گردی نزدیک منطقه استفاده کنید. شهر ایذه نیز گزینه‌های اقامتی بیشتری دارد.
چه حیواناتی در این منطقه زندگی می‌کنند؟
از مهم‌ترین حیوانات منطقه می‌توان به پلنگ، خرس قهوه‌ای، سنجاب ایرانی، شغال، روباه، کبک و تیهو اشاره کرد.
آدرس و مسیر دسترسی به لوکیشن منطقه حفاظت شده منگشت و شالو روی نقشه
با توجه به وجود دریاچه سد کارون ۳ که در ضلع شرقی منطقه قرار دارد، دسترسی یه این منطقه از دو راه زمینی و آبی امکان‌پذیر است که راه زمینی از راه‌های روستائی درجه ۲ میباشد و راه آبی نیز از دو نقطه شمالی شرق و جنوبی شرق به کمک شناورهای مخصوص که توسط مدیریت سد در اختیار همگان قرار می‌گیرد، امکان ورود رایگان به منطقه را فراهم کرده‌است.
در رابطه با راه‌های دسترسی جهت مشاهده حیات وحش و طبیعت بکر موارد ذیل را می‌توان انتخاب نمود:
مسیر دهدز – سادات حسینی با استفاده از خودرو بارج (شناور) و استفاده از جاده شنی تا روستای شیوند.
استفاده از بارج (شناور) از سد کارون ۳ تا روستای شیوند.
راه در دست احداث سد کارون ۳ به پاجول – شالو – گویله-جنگی-جوکار-سَرِواج-ده مورد-شیب زیتون-و در نهایت روستای عزیز احمد (سرپیر).
تصاویر و عکس های منطقه حفاظت شده منگشت و شالو
ویدیو و فیلم منطقه حفاظت شده منگشت و شالو
نظرات درباره بازدید از منطقه حفاظت شده منگشت و شالو خوزستان ایذه
منطقه حفاظت شده منگشت و شالو در استان خوزستان، شهرستان ایذه، با طبیعت بکر و چشم‌اندازهای زیبا، مقصدی جذاب برای طبیعت‌گردان است. در اینجا خلاصه‌ای از نظرات و اطلاعات مربوط به بازدید از این منطقه را ارائه می‌دهیم:
ویژگی‌های برجسته:
- طبیعت بکر و متنوع: این منطقه با جنگل‌های بلوط، کوهستان‌های سر به فلک کشیده، آبشارها، رودخانه‌ها و تنوع گیاهی و جانوری غنی، تجربه‌ای بی‌نظیر از طبیعت‌گردی را ارائه می‌دهد.
- پوشش گیاهی: جنگل‌های بلوط، بنه، کتیرا، بن سرخ، انجیر، انار و گردو از جمله پوشش گیاهی این منطقه هستند.
- حیات وحش: این منطقه زیستگاه گونه‌های جانوری متنوعی از جمله خرس قهوه‌ای، پلنگ، گرگ، گراز، کل و بز است.
- آبشار شیوند ایذه: این آبشار با ارتفاع ۵۰ متر، یکی از مرتفع‌ترین آبشارهای استان خوزستان است و از کوه‌های منگشت سرچشمه می‌گیرد.
- پل شالو: پلی تاریخی با قدمت چند هزار ساله در نزدیکی این منطقه قرار دارد.
نظرات بازدیدکنندگان:
- بسیاری از بازدیدکنندگان از زیبایی‌های طبیعی، آرامش و هوای پاک این منطقه تعریف کرده‌اند.
- بهترین زمان بازدید از این منطقه، فصل بهار و اوایل پاییز است که هوا معتدل و طبیعت در اوج زیبایی خود قرار دارد.
- برخی از بازدیدکنندگان به کمبود امکانات رفاهی و جاده‌های دسترسی نامناسب اشاره کرده‌اند.
- توصیه میشود که بازدیدکنندگان با تجهیزات کامل و آمادگی لازم برای طبیعت‌گردی به این منطقه سفر کنند.
بهترین زمان سفر به منطقه حفاظت شده منگشت و شالو
بهترین زمان برای سفر به منطقه حفاظت شده منگشت و شالو، به طور کلی فصل بهار و اوایل پاییز است. در این زمان‌ها، شرایط آب و هوایی بسیار مطبوع و دلپذیر است و طبیعت منطقه در اوج زیبایی خود قرار دارد.
بهار (به ویژه از اواخر اسفند تا اردیبهشت):
- طبیعت سرسبز و خرم: در این فصل، دشت‌ها و کوهپایه‌ها پوشیده از گل‌های وحشی رنگارنگ می‌شوند و درختان بلوط و سایر گیاهان، جلوه‌ای تازه به خود می‌گیرند.
- آب و هوای معتدل: هوا نه خیلی گرم و نه خیلی سرد است و برای پیاده‌روی و گشت و گذار در طبیعت بسیار مناسب است.
- جریان آب فراوان: آبشارها و رودخانه‌ها پرآب‌تر از همیشه هستند و مناظر چشم‌نوازی را خلق می‌کنند.
- جلوگیری از گرمای طاقت فرسا و شرجی هوا در تابستان
اوایل پاییز (مهر و آبان):
- هوای خنک و دلپذیر: پس از گرمای تابستان، هوا خنک و مطبوع میشود و برای سفر بسیار مناسب است.
- رنگ‌های پاییزی: برگ درختان به رنگ‌های زرد و نارنجی و قرمز در می‌آیند و مناظر بسیار زیبایی را به وجود می‌آورند.
- کاهش رطوبت هوا: رطوبت هوا نسبت به بهار و تابستان کمتر است و احساس راحتی بیشتری به بازدیدکنندگان می‌دهد.
قیمت ورودی و ساعات بازدید از منطقه حفاظت شده منگشت و شالو
برای ورود به بیشتر بخش‌های منطقه حفاظت شده منگشت و شالو ، مانند جنگل‌ها و کوه‌ها، معمولاً ورودی رسمی و پرداخت هزینه‌ای وجود ندارد. این مناطق به عنوان منابع طبیعی و متعلق به عموم شناخته می‌شوند.
برای دسترسی به روستای شیوند و آبشار شیوند، که در داخل منطقه حفاظت شده قرار دارند، معمولاً هزینه‌ای برای قایق‌سواری در دریاچه سد کارون ۳ پرداخت میشود. این هزینه بسته به نوع قایق و تعداد نفرات متغیر است. همچنین، ممکن است هزینه‌ای برای ورود به برخی مناطق خصوصی در داخل روستا یا استفاده از خدمات محلی دریافت شود.
به طور کلی، بازدید از مناطق طبیعی مانند منگشت و شالو محدودیت زمانی خاصی ندارد، اما توصیه میشود که بازدیدها در طول روز و قبل از تاریکی هوا انجام شود تا از خطرات احتمالی در شب جلوگیری شود.
جاذبه های موجود در منطقه حفاظت شده منگشت و شالو
منطقه حفاظت شده منگشت و شالو با طبیعت بکر و تنوع زیستی غنی، جاذبه‌های طبیعی و تاریخی فراوانی را در خود جای داده است. در اینجا به برخی از مهم‌ترین این جاذبه‌ها اشاره می‌کنیم:
- جنگل‌های بلوط: بخش اعظم منطقه پوشیده از جنگل‌های انبوه بلوط است که در فصل بهار و پاییز، با رنگ‌های سبز و طلایی خود، مناظر بسیار زیبایی را خلق می‌کنند. این جنگل‌ها علاوه بر زیبایی، زیستگاه گونه‌های جانوری متنوعی نیز هستند.
- کوهستان منگشت: این کوهستان با ارتفاعات سر به فلک کشیده، چشم‌اندازهای بی‌نظیری را ارائه می‌دهد. قله‌های مرتفع، دره‌ها و پرتگاه‌ها، مناظر دیدنی و مناسب برای کوهنوردی و طبیعت‌گردی را فراهم کرده‌اند.
- آبشار شیوند ایذه : این آبشار با ارتفاع حدود ۵۰ متر، یکی از بلندترین آبشارهای استان خوزستان است. آب این آبشار از ارتفاعات منگشت سرچشمه می‌گیرد و پس از طی مسیری طولانی، به دریاچه سد کارون ۳ می‌ریزد. دسترسی به این آبشار از طریق روستای شیوند و با قایق امکان‌پذیر است.
- رودخانه‌ها و چشمه‌ها: در منطقه منگشت و شالو، رودخانه‌ها و چشمه‌های متعددی جریان دارند که علاوه بر تأمین آب منطقه، به زیبایی آن نیز افزوده‌اند. صدای جریان آب و خنکای آن، فضایی آرامش‌بخش را برای بازدیدکنندگان فراهم می‌کند.
- تنگه‌ها و دره‌ها: تنگه‌های عمیق و دره‌های سرسبز، از دیگر جاذبه‌های طبیعی این منطقه هستند. این تنگه‌ها با دیواره‌های صخره‌ای و پوشش گیاهی متنوع، مناظر بسیار زیبایی را به وجود آورده‌اند.
- روستای شیوند: این روستا با معماری سنتی و خانه‌های پلکانی، یکی از جاذبه‌های گردشگری منطقه است. مردم این روستا به زبان لری بختیاری صحبت می‌کنند و به کشاورزی و دامداری مشغول هستند. باغ‌های انار این روستا بسیار معروف است.
- پل شالو: پلی تاریخی با قدمت چند هزار ساله در نزدیکی این منطقه قرار دارد که نشان از قدمت سکونت انسان در این ناحیه دارد.
- آثار باستانی: در منطقه منگشت و شالو، آثار باستانی متعددی از دوره‌های مختلف تاریخی به جا مانده است که نشان از اهمیت این منطقه در طول تاریخ دارد.
- دشت سوسن ایذه : دشت سوسن در واقع در نزدیکی ایذه قرار دارد و بخشی از منطقه منگشت و شالو محسوب نمی‌شود، اما به دلیل نزدیکی و زیبایی آن، معمولاً در کنار این منطقه ذکر میشود. این دشت در فصل بهار پوشیده از گل‌های سوسن میشود و منظره‌ای بسیار زیبا را به وجود می‌آورد.
- تنگه قاسمی ایذه : این تنگه، تنگه‌ای خاص در داخل منطقه است که پیشنهاد میشود حتما از آن دیدن فرمایید.
وسایل و تجهیزات لازم برای سفر به منطقه ی محافظ شده منگشت و شالو خوزستان
برای سفری ایمن و لذت‌بخش به منطقه حفاظت شده منگشت و شالو در خوزستان، لازم است تجهیزات و وسایل مناسبی همراه داشته باشید. با توجه به طبیعت کوهستانی و جنگلی منطقه، و همچنین احتمال وجود شرایط آب و هوایی متغیر، توصیه میشود موارد زیر را در نظر بگیرید:
پوشاک و کفش:
- کفش مناسب پیاده‌روی یا کوهنوردی: کفشی مقاوم، راحت و با آج مناسب که از پیچ خوردن مچ پا جلوگیری کند، ضروری است.
- لباس مناسب فصل: با توجه به فصلی که سفر می‌کنید، لباس مناسب همراه داشته باشید. در فصل‌های گرم، لباس‌های خنک و نخی و در فصل‌های سرد، لباس‌های گرم و ضدآب.
- لباس اضافه: به همراه داشتن یک دست لباس اضافه، به خصوص جوراب، در صورت خیس شدن یا کثیف شدن لباس‌ها مفید است.
- بادگیر یا بارانی: احتمال بارش باران در هر فصلی وجود دارد، بنابراین به همراه داشتن بادگیر یا بارانی توصیه میشود.
- کلاه و عینک آفتابی: برای محافظت از سر و چشم‌ها در برابر آفتاب، کلاه و عینک آفتابی ضروری هستند.
تجهیزات ضروری:
- کوله پشتی مناسب: کوله پشتی با اندازه مناسب برای حمل وسایل شخصی و ضروری.
- بطری آب یا قمقمه: برای تامین آب مورد نیاز بدن در طول پیاده‌روی.
- مواد غذایی سبک و مغذی: مانند خشکبار، میوه خشک، ساندویچ و شکلات.
- کرم ضد آفتاب و ضد حشره: برای محافظت از پوست در برابر آفتاب و حشرات.
- چراغ قوه یا هدلامپ: برای مواقع ضروری و در صورت تاریک شدن هوا.
- جعبه کمک‌های اولیه: شامل داروهای شخصی، باند، چسب زخم، ضدعفونی کننده و مسکن.
- کیسه زباله: برای جمع‌آوری زباله‌های شخصی و حفظ پاکیزگی محیط زیست.
- نقشه و قطب‌نما یا GPS: در صورت قصد پیمایش در مناطق دورافتاده.
- زیرانداز: برای نشستن و استراحت در طبیعت.
سایر موارد مفید:
- دوربین عکاسی: برای ثبت خاطرات سفر.
- باتوم کوهنوردی: برای کمک به حفظ تعادل در مسیرهای ناهموار.
- کیسه خواب و چادر: در صورت قصد شب‌مانی در طبیعت.
- آتش‌زنه یا کبریت ضدآب: برای مواقع ضروری.
نکات ایمنی و مهم در سفر به منطقه حفاظت شده منگشت و شالو
سفر به مناطق طبیعی مانند منگشت و شالو، با وجود زیبایی‌ها و جذابیت‌های فراوان، نیازمند رعایت نکات ایمنی و مهمی است تا سفری بی‌خطر و لذت‌بخش را تجربه کنید. در اینجا به برخی از این نکات اشاره می‌کنیم:
ایمنی در طبیعت:
- آگاهی از وضعیت آب و هوا: قبل از سفر، حتماً وضعیت آب و هوای منطقه را بررسی کنید و از احتمال بارندگی، طوفان، مه یا تغییرات ناگهانی دما آگاه شوید.
- اطلاع‌رسانی به دیگران: قبل از رفتن به منطقه، حتماً به دوستان یا خانواده خود اطلاع دهید که به کجا می‌روید و چه زمانی برمی‌گردید.
- سفر گروهی: تا حد امکان به صورت گروهی سفر کنید و از رفتن به تنهایی، به خصوص در مناطق دورافتاده، خودداری کنید.
- همراه داشتن راهنمای محلی: در صورت عدم آشنایی با منطقه، از راهنمای محلی مجرب استفاده کنید.
- رعایت نکات ایمنی در پیاده‌روی و کوهنوردی: از مسیرهای مشخص شده حرکت کنید، از پوشیدن کفش مناسب و داشتن تجهیزات لازم اطمینان حاصل کنید و در صورت خستگی یا احساس ناامنی، به مسیر بازگردید.
- احتیاط در نزدیکی آبشارها و رودخانه‌ها: از شنا کردن در مناطق عمیق یا با جریان تند خودداری کنید و در نزدیکی لبه پرتگاه‌ها احتیاط کنید.
- احتیاط در برابر حیوانات وحشی: منطقه منگشت و شالو زیستگاه حیوانات وحشی مانند خرس، پلنگ، گرگ و گراز است. از نزدیک شدن به حیوانات و تغذیه آنها خودداری کنید و در صورت مشاهده آنها، آرامش خود را حفظ کرده و به آرامی از آنها دور شوید.
- جلوگیری از آتش‌سوزی: از روشن کردن آتش در مناطق جنگلی و خشک خودداری کنید و در صورت لزوم، در مکان‌های مشخص شده و با رعایت نکات ایمنی آتش روشن کنید و قبل از ترک محل، از خاموش شدن کامل آن اطمینان حاصل کنید.
- حفظ پاکیزگی محیط زیست: از ریختن زباله در طبیعت خودداری کنید و زباله‌های خود را جمع‌آوری و به مکان مناسب منتقل کنید.
نکات مهم دیگر:
- همراه داشتن جعبه کمک‌های اولیه: جعبه کمک‌های اولیه شامل داروهای ضروری، باند، چسب زخم، ضدعفونی کننده و مسکن را حتماً به همراه داشته باشید و نحوه استفاده از آنها را بدانید.
- همراه داشتن آب و غذای کافی: آب و غذای کافی برای مدت زمان سفر خود به همراه داشته باشید.
- استفاده از تلفن همراه و GPS: در صورت امکان، تلفن همراه و GPS به همراه داشته باشید، اما به یاد داشته باشید که ممکن است در برخی مناطق آنتن‌دهی وجود نداشته باشد.
- احترام به فرهنگ و آداب و رسوم محلی: در صورت بازدید از روستاهای منطقه، به فرهنگ و آداب و رسوم مردم محلی احترام بگذارید.
- کسب اطلاعات از منابع معتبر: قبل از سفر، اطلاعات لازم در مورد منطقه، مسیرها، امکانات و خطرات احتمالی را از منابع معتبر مانند سازمان محیط زیست، دفاتر گردشگری و وب‌سایت‌های مربوطه کسب کنید.
نکات خاص برای منطقه منگشت و شالو:
- دسترسی به منطقه: دسترسی به برخی مناطق منگشت و شالو ممکن است دشوار باشد و نیاز به پیاده‌روی طولانی یا استفاده از وسایل نقلیه خاص داشته باشد. قبل از سفر، در مورد راه‌های دسترسی و وضعیت آنها تحقیق کنید.
- آبشار شیوند: برای دسترسی به آبشار شیوند، باید از قایق استفاده کنید. در هنگام سوار شدن به قایق، از ایمنی آن اطمینان حاصل کنید و جلیقه نجات بپوشید.
- فصل مناسب سفر: بهترین زمان سفر به منگشت و شالو، فصل بهار و اوایل پاییز است. در فصل تابستان، هوا بسیار گرم و در فصل زمستان، هوا سرد و برفی است.
با رعایت این نکات ایمنی و مهم، میتوانید سفری امن، لذت‌بخش و خاطره‌انگیز به منطقه حفاظت شده منگشت و شالو داشته باشید و از زیبایی‌های طبیعت بکر آن لذت ببرید.
امکانات رفاهی در منطقه حفاظت شده منگشت و شالو خوزستان ایذه
متاسفانه منطقه حفاظت شده منگشت و شالو به دلیل بکر بودن و تمرکز بر حفظ محیط زیست، از امکانات رفاهی چندانی برخوردار نیست. این موضوع می‌تواند هم یک مزیت باشد (برای کسانی که به دنبال تجربه‌ای ناب و دور از امکانات مدرن هستند) و هم یک چالش (برای کسانی که به امکانات رفاهی بیشتر عادت دارند).
در اینجا به طور خلاصه به وضعیت امکانات رفاهی در این منطقه اشاره می‌کنیم:
- اقامت: در داخل خود منطقه حفاظت شده، امکانات اقامتی رسمی وجود ندارد. برای اقامت میتوانید از گزینه‌های زیر استفاده کنید:
- خانه‌های محلی در روستاهای اطراف: روستاهایی مانند شیوند و دیگر روستاهای نزدیک به منطقه، خانه‌های محلی برای اجاره به گردشگران دارند. این گزینه می‌تواند تجربه‌ای خوب برای آشنایی با فرهنگ و زندگی مردم محلی باشد.
- اقامتگاه‌های بوم‌گردی: در سال‌های اخیر، اقامتگاه‌های بوم‌گردی نیز در اطراف منطقه ایجاد شده‌اند که امکانات نسبتاً بهتری را ارائه می‌دهند.
- شهر ایذه: شهر ایذه با فاصله نه چندان زیاد از منطقه، دارای هتل‌ها و مهمانپذیرهایی است که میتوانید از آنها استفاده کنید.
- غذا و خوراک: در داخل منطقه، رستوران یا فروشگاه‌های بزرگ وجود ندارد. بهتر است مواد غذایی و آب آشامیدنی کافی را از قبل تهیه کنید. در روستای شیوند، مغازه‌های کوچکی وجود دارند که مواد غذایی اولیه مانند نان، آب، تنقلات و میوه می‌فروشند.
- سرویس بهداشتی: در داخل منطقه، سرویس بهداشتی عمومی وجود ندارد. بهتر است از سرویس بهداشتی در روستاهای اطراف یا قبل از ورود به منطقه استفاده کنید.
- سایر امکانات: به طور کلی، امکاناتی مانند روشنایی، آب لوله‌کشی، برق و آنتن تلفن همراه در بیشتر نقاط منطقه محدود یا وجود ندارد.
فعالیت های تفریحی و سرگرمی در منطقه حفاظت شده منگشت و شالو خوزستان ایذه
منطقه حفاظت شده منگشت و شالو با طبیعت بکر و گوناگون خود، فرصت‌های زیادی را برای تفریح و سرگرمی در دل طبیعت ارائه می‌دهد. در اینجا به برخی از این فعالیت‌ها اشاره می‌کنیم:
فعالیت‌های مرتبط با طبیعت‌گردی:
- پیاده‌روی و کوهنوردی: مسیرهای پیاده‌روی و کوهنوردی متعددی در منطقه وجود دارد که با سطوح دشواری مختلف، برای افراد با سطوح آمادگی جسمانی متفاوت مناسب هستند. پیاده‌روی در جنگل‌های بلوط، صعود به قله‌های منگشت و گشت و گذار در دره‌ها و تنگه‌ها، از جمله این فعالیت‌ها هستند.
- طبیعت‌گردی و عکاسی: منطقه منگشت و شالو با مناظر طبیعی زیبا، پوشش گیاهی متنوع و حیات وحش غنی، فرصت‌های بی‌نظیری را برای عکاسی و لذت بردن از طبیعت فراهم می‌کند.
- مشاهده حیات وحش: این منطقه زیستگاه گونه‌های مختلفی از جانوران مانند خرس قهوه‌ای، پلنگ، گرگ، گراز، کل و بز است. با رعایت نکات ایمنی و حفظ فاصله مناسب، میتوانید به مشاهده این حیوانات در زیستگاه طبیعی خود بپردازید.
- بازدید از آبشارها: آبشار شیوند یکی از زیباترین آبشارهای استان خوزستان در این منطقه واقع شده است. بازدید از این آبشار و لذت بردن از صدای آب و خنکای آن، تجربه‌ای لذت‌بخش خواهد بود. همچنین آبشارهای کوچک و فصلی دیگری نیز در منطقه وجود دارند.
- کمپینگ و شب‌مانی در طبیعت: با رعایت قوانین و مقررات مربوطه و کسب مجوزهای لازم، میتوانید در مناطق مشخص شده در طبیعت کمپ بزنید و از شب‌مانی در دل طبیعت لذت ببرید.
فعالیت‌های مرتبط با فرهنگ و تاریخ:
- بازدید از روستای شیوند: این روستا با معماری سنتی و خانه‌های پلکانی، یکی از جاذبه‌های گردشگری منطقه است. بازدید از این روستا و آشنایی با فرهنگ و زندگی مردم محلی، می‌تواند تجربه‌ای جالب باشد.
- بازدید از آثار تاریخی: در منطقه منگشت و شالو، آثار باستانی متعددی از دوره‌های مختلف تاریخی به جا مانده است که بازدید از آنها می‌تواند برای علاقه‌مندان به تاریخ جذاب باشد.
سایر فعالیت‌ها:
- قایق‌سواری در دریاچه سد کارون ۳: برای دسترسی به آبشار شیوند، باید از قایق استفاده کنید. قایق‌سواری در دریاچه سد کارون ۳ نیز خود یک فعالیت تفریحی محسوب میشود.
- ماهیگیری (با مجوز): در برخی از مناطق و با کسب مجوزهای لازم، امکان ماهیگیری نیز وجود دارد.
تاریخچه منطقه حفاظت شده منگشت و شالو
منطقه حفاظت‌شده منگشت و شالو در استان خوزستان، شهرستان ایذه واقع شده و دارای تاریخچه‌ای غنی از نظر طبیعی و انسانی است. در اینجا به بررسی تاریخچه این منطقه از جنبه‌های مختلف می‌پردازیم:
تاریخچه طبیعی:
- تشکیل کوهستان: کوهستان منگشت بخشی از رشته‌کوه‌های زاگرس است که قدمت آن به میلیون‌ها سال قبل برمی‌گردد. این کوهستان در اثر حرکات تکتونیکی و چین‌خوردگی‌های زمین شکل گرفته است.
- پوشش گیاهی و جانوری: جنگل‌های بلوط که بخش عمده‌ای از منطقه را پوشانده‌اند، از دیرباز در این منطقه وجود داشته‌اند و زیستگاه گونه‌های متنوعی از گیاهان و جانوران بوده‌اند. تنوع زیستی غنی منطقه نشان از قدمت و پایداری این اکوسیستم دارد.
- تأثیرات آب و هوایی: آب و هوای منطقه در طول تاریخ تغییرات زیادی داشته است. دوره‌های یخبندان و دوره‌های گرم‌تر، هر کدام تأثیرات خود را بر پوشش گیاهی و جانوری منطقه گذاشته‌اند.
تاریخچه انسانی:
- سکونتگاه‌های باستانی: وجود آثار باستانی در نزدیکی منطقه، مانند پل شالو، نشان می‌دهد که انسان‌ها از هزاران سال پیش در این منطقه سکونت داشته‌اند. این منطقه به دلیل منابع آب و جنگل‌های غنی، همواره برای زندگی مناسب بوده است.
- استفاده از منابع طبیعی: مردم محلی از دیرباز از منابع طبیعی منطقه مانند چوب، گیاهان دارویی و مراتع برای دامداری استفاده می‌کرده‌اند. این استفاده تا حد زیادی با طبیعت سازگار بوده و به حفظ اکوسیستم منطقه کمک کرده است.
- ثبت به عنوان منطقه حفاظت شده: منطقه منگشت و شالو در سال ۱۳۷۸ به عنوان منطقه حفاظت شده اعلام شد. این اقدام با هدف حفظ تنوع زیستی، جلوگیری از تخریب جنگل‌ها و حفاظت از گونه‌های جانوری در معرض خطر انجام شد.
نکات مهم در مورد تاریخچه منطقه:
- اهمیت منطقه در طول تاریخ: منطقه منگشت و شالو به دلیل موقعیت جغرافیایی و منابع طبیعی خود، همواره مورد توجه انسان‌ها بوده است. این منطقه در طول تاریخ نقش مهمی در تأمین منابع زندگی و حفظ تنوع زیستی منطقه داشته است.
- تأثیر فعالیت‌های انسانی: فعالیت‌های انسانی مانند چرای دام، قطع درختان و توسعه کشاورزی در طول تاریخ تأثیراتی بر اکوسیستم منطقه داشته است. ثبت منطقه به عنوان منطقه حفاظت شده، گامی مهم در جهت کاهش این تأثیرات و حفظ طبیعت منطقه بوده است.
- ادامه تحقیقات: تحقیقات باستان‌شناسی و زیست‌شناسی در منطقه همچنان ادامه دارد و ممکن است اطلاعات جدیدی در مورد تاریخچه طبیعی و انسانی منطقه به دست آید.
اطلاعات تکمیلی:
- مساحت منطقه حفاظت شده منگشت و شالو تقریباً ۱۳۰۰۰ هکتار است.
- این منطقه در ۱۵ کیلومتری شهرستان باغملک و ۲۵ کیلومتری جنوب شرقی شهرستان ایذه قرار دارد.
- رودخانه‌های مهمی مانند بلواس، تنگ کُرد، هلایجان، آب زردک، صیدون، لیراب، سمه، خرسان و کارون از این کوهستان سرچشمه می‌گیرند.
- بخش عظیمی از این کوهستان را جنگل‌های نسبتاً انبوه پوشانیده و در انتهای آن دریاچه‌ای به نام «بوندان» یا بندان ایجاد شده‌است.
با توجه به موارد ذکر شده، منطقه حفاظت شده منگشت و شالو دارای تاریخچه‌ای طولانی و پربار است که نشان از اهمیت این منطقه از نظر طبیعی و فرهنگی دارد. حفظ این منطقه برای نسل‌های آینده از اهمیت بالایی برخوردار است.
علت نامگذاری منطقه حفاظت شده منگشت و شالو
نامگذاری منطقه حفاظت شده منگشت و شالو از دو بخش تشکیل شده که هر کدام ریشه در ویژگی‌های جغرافیایی و انسانی منطقه دارند:
منگشت: این نام به کوهستان اصلی منطقه اطلاق میشود. در مورد ریشه و معنای دقیق کلمه “منگشت” اختلاف نظرهایی وجود دارد، اما چند احتمال مطرح است:
- برخی معتقدند که “منگشت” از دو بخش “من” به معنای “ماندن” و “گشت” به معنای “چرخیدن” یا “گردش” تشکیل شده و به معنای “جایی که برای مدتی در آن می‌مانند” یا “مکانی برای گردش” است. این می‌تواند به استفاده‌ی دامداران از این کوهستان به عنوان چراگاه فصلی اشاره داشته باشد.
- احتمال دیگر این است که “منگشت” ریشه در زبان‌های باستانی منطقه داشته باشد و معنای خاصی مرتبط با ویژگی‌های کوهستان، مانند ارتفاع، شکل یا پوشش گیاهی آن داشته باشد که امروزه به طور دقیق مشخص نیست.
شالو: “شالو” نام طایفه‌ای از ایل بختیاری است که در این منطقه و اطراف آن سکونت داشته‌اند. این طایفه از شاخه‌ی هفت‌لنگ ایل بختیاری و از باب دینارانی محسوب میشود. بنابراین، نام “شالو” به حضور و سکونت این طایفه در این منطقه اشاره دارد.
بنابراین، نام “منگشت و شالو” ترکیبی از نام کوهستان اصلی منطقه (منگشت) و نام طایفه‌ای که در آن سکونت داشته‌اند (شالو) است. این نامگذاری نشان‌دهنده‌ی ارتباط تنگاتنگ بین طبیعت و انسان در این منطقه است.
در واقع، این نام نه تنها به موقعیت جغرافیایی منطقه اشاره دارد، بلکه بخشی از تاریخ و فرهنگ منطقه را نیز در خود جای داده است.
اقامت و اسکان در منطقه حفاظت شده منگشت و شالو
همانطور که قبلاً اشاره شد، منطقه حفاظت شده منگشت و شالو به دلیل تمرکز بر حفظ طبیعت بکر، امکانات اقامتی رسمی و متمرکز زیادی ندارد. با این حال، گزینه‌هایی برای اقامت و اسکان در این منطقه یا نزدیکی آن وجود دارد که در ادامه به آنها می‌پردازیم:
۱. اقامت در روستاهای اطراف:
- روستای شیوند: این روستا که در نزدیکی آبشار شیوند واقع شده، بهترین گزینه برای اقامت در نزدیکی منطقه حفاظت شده است. میتوانید خانه‌های روستایی را از مردم محلی اجاره کنید. این گزینه به شما امکان می‌دهد تا با فرهنگ و زندگی مردم محلی آشنا شوید و تجربه‌ای اصیل‌تر داشته باشید. امکانات این خانه‌ها معمولاً ساده است، اما میتوانید از مهمان‌نوازی مردم محلی بهره‌مند شوید.
- سایر روستاهای اطراف: روستاهای دیگری نیز در اطراف منطقه وجود دارند که ممکن است امکاناتی برای اقامت داشته باشند. برای پیدا کردن این خانه‌ها میتوانید از طریق افراد محلی یا راهنمایان گردشگری اقدام کنید.
- دهکده توریستی زراس: همچنین میتوانید در دهکده توریستی و تفریحی زراس ایذه اقامت کنید.که تجربه ای لذت بخش است و دارای امکانات نسبتا خوبی میباشد.
۲. اقامتگاه‌های بوم‌گردی:
در سال‌های اخیر، اقامتگاه‌های بوم‌گردی نیز در اطراف منطقه منگشت و شالو ایجاد شده‌اند. این اقامتگاه‌ها معمولاً امکانات نسبتاً بهتری نسبت به خانه‌های روستایی ارائه می‌دهند و تلاش می‌کنند تا با حفظ معماری سنتی و استفاده از مصالح بومی، تجربه‌ای سازگار با محیط زیست را برای گردشگران فراهم کنند. برای پیدا کردن این اقامتگاه‌ها میتوانید در اینترنت جستجو کنید یا از دفاتر گردشگری محلی کمک بگیرید.
۳. اقامت در شهر ایذه:
شهر ایذه که در فاصله نه چندان دوری از منطقه منگشت و شالو قرار دارد، دارای هتل‌ها و مهمانپذیرهایی با امکانات مختلف است. اگر به دنبال امکانات رفاهی بیشتر هستید، میتوانید در ایذه اقامت کنید و برای بازدید از منطقه به صورت روزانه سفر کنید.
۴. کمپینگ (با مجوز):
در صورت تمایل به تجربه‌ای نزدیک‌تر به طبیعت، میتوانید با کسب مجوزهای لازم از سازمان محیط زیست، در مناطق مشخص شده در داخل یا حاشیه منطقه کمپ بزنید.
هتل های نزدیک به منطقه حفاظت شده منگشت و شالو خوزستان ایذه
نزدیک ترین شهر بهمنطقه حفاظت شده منگشت و شالو ، ایذه است . در زیر چند تا از هتل های معروف شهر ایذه را معرفی مینماییم:
هتل ارم: هتلی با امکانات مناسب و در مرکز شهر که معمولاً برای مسافران راحت و مناسب است.
هتل بزرگ ایذه: این هتل امکانات و خدمات خوبی را به مهمانان ارائه می‌دهد و موقعیت خوبی در شهر دارد.
مهمان‌پذیرها و هتل‌های تک‌ستاره: ایذه هتل‌ها و مهمان‌پذیرهای کوچک‌تری نیز دارد که معمولاً گزینه‌های اقتصادی برای اقامت هستند.
اقامتگاه‌های سنتی: در برخی موارد، میتوانید اقامتگاه‌های سنتی یا بوم‌گردی را نیز پیدا کنید که تجربه‌ای متفاوت از سفر را به ارمغان می‌آورند.
رستوران های نزدیک به منطقه حفاظت شده منگشت و شالو خوزستان ایذه
در نزدیکی منطقه حفاظت شده منگشت و شالو ، چندین رستوران با انواع غذاهای محلی و سنتی وجود دارد. در اینجا به برخی از آنها اشاره می‌کنیم:
- رستوران باغ دلفین ایذه: این رستوران در شهر ایذه و در فاصله حدود 20 کیلومتری از منطقه حفاظت شده منگشت و شالو قرار دارد. این رستوران با ارائه غذاهای محلی و سنتی، محیطی دنج و آرام را برای مشتریان خود فراهم می‌کند.
- رستوران مقدم: این رستوران نیز در شهر ایذه و در فاصله حدود 20 کیلومتری از منطقه حفاظت شده منگشت و شالو قرار دارد. این رستوران با ارائه غذاهای متنوع و با کیفیت، یکی از رستوران‌های محبوب شهر ایذه است.
- رستوران هاویر: این رستوران در شهر ایذه و در فاصله حدود 20 کیلومتری از منطقه حفاظت شده منگشت و شالو قرار دارد. این رستوران با ارائه غذاهای دریایی و سنتی، محیطی زیبا و آرام را برای مشتریان خود فراهم می‌کند.
- رستوران کارون: این رستوران در شهر ایذه و در فاصله حدود 20 کیلومتری از منطقه حفاظت شده منگشت و شالو قرار دارد. این رستوران با ارائه غذاهای محلی و سنتی، محیطی دنج و آرام را برای مشتریان خود فراهم می‌کند.
- رستوران مقدم ایذه: این رستوران در شهر ایذه و در فاصله حدود 20 کیلومتری از منطقه حفاظت شده منگشت و شالو قرار دارد. این رستوران با ارائه غذاهای متنوع و با کیفیت، یکی از رستوران‌های محبوب شهر ایذه است.
آب و هوا در طول فصول مختلف سال در منطقه حفاظت شده منگشت و شالو
منطقه حفاظت‌شده منگشت و شالو به دلیل موقعیت کوهستانی و ارتفاعات مختلف، دارای آب و هوای متنوعی است که در طول فصول سال تغییر می‌کند. به طور کلی می‌توان گفت که این منطقه دارای اقلیم نیمه‌مرطوب تا مرطوب معتدل و سرد است. در ادامه به بررسی آب و هوا در هر فصل می‌پردازیم:
بهار:
- بهار در منگشت و شالو فصلی دلپذیر و مطبوع است.
- هوا به تدریج گرم میشود و طبیعت از خواب زمستانی بیدار میشود.
- پوشش گیاهی منطقه سرسبز و پرگل میشود و آبشارها پرآب‌تر می‌شوند.
- بارش باران در این فصل نسبتاً زیاد است.
- بهترین زمان برای بازدید از منطقه و لذت بردن از طبیعت آن، فصل بهار است.
تابستان:
- تابستان در این منطقه گرم و خشک است، به ویژه در ارتفاعات پایین‌تر.
- در ارتفاعات بالاتر، هوا خنک‌تر و مطبوع‌تر است.
- بارش باران در این فصل بسیار کم است.
- گرمای هوا ممکن است برای برخی افراد آزاردهنده باشد، اما می‌توان از سایه درختان و خنکای آبشارها برای کاهش گرما استفاده کرد.
پاییز:
- پاییز در منگشت و شالو فصلی زیبا و رنگارنگ است.
- هوا خنک و مطبوع میشود و برگ درختان به رنگ‌های زرد، نارنجی و قرمز درمی‌آیند.
- بارش باران در این فصل شروع میشود.
- این فصل نیز برای بازدید از منطقه و لذت بردن از مناظر پاییزی بسیار مناسب است.
زمستان:
- زمستان در منگشت و شالو سرد و برفی است.
- ارتفاعات منطقه پوشیده از برف میشود و دمای هوا به زیر صفر می‌رسد.
- بارش برف در این فصل نسبتاً زیاد است.
- سفر به منطقه در زمستان به دلیل شرایط آب و هوایی و مسدود شدن برخی مسیرها دشوار است.
به طور خلاصه:
- بهار: معتدل و مرطوب، بهترین زمان بازدید
- تابستان: گرم و خشک در ارتفاعات پایین، خنک در ارتفاعات بالا
- پاییز: خنک و رنگارنگ
- زمستان: سرد و برفی
پوشش گیاهی و جانوری در منطقه حفاظت شده منگشت و شالو
منطقه حفاظت‌شده منگشت و شالو به دلیل موقعیت جغرافیایی خاص و تنوع ارتفاعات، از پوشش گیاهی و جانوری غنی و متنوعی برخوردار است. این تنوع زیستی، این منطقه را به یکی از زیستگاه‌های مهم در استان خوزستان تبدیل کرده است.
پوشش گیاهی:
- جنگل‌های بلوط: مهم‌ترین و غالب‌ترین پوشش گیاهی منطقه، جنگل‌های بلوط ایرانی (Quercus brantii) است. این جنگل‌ها نقش بسیار مهمی در حفظ خاک، تنظیم آب و هوا و تأمین زیستگاه برای گونه‌های مختلف جانوری دارند.
- گونه‌های همراه بلوط: در کنار بلوط، گونه‌های دیگری مانند بنه (Pistacia atlantica)، زالزالک (Crataegus)، بادام وحشی (Amygdalus scoparia)، کیکم (Acer monspessulanum)، گلابی وحشی (Pyrus syriaca) و ارس (Juniperus) نیز در منطقه دیده می‌شوند.
- گیاهان علفی و بوته‌ای: علاوه بر درختان، تنوع زیادی از گیاهان علفی و بوته‌ای نیز در منطقه وجود دارد که شامل گونه‌های دارویی، خوراکی و مرتعی می‌شوند. از جمله این گیاهان می‌توان به گون، کتیرا، چویل، جاشیر، کلوس، مورد معطر، آویشن، پونه و برخی گونه‌های پیازی اشاره کرد. متاسفانه برخی از این گونه‌ها مانند چویل، جاشیر و کلوس به دلیل برداشت بی‌رویه در حال کاهش هستند.
- باغ‌های روستایی: در اطراف منطقه و در داخل برخی روستاها، باغ‌های انار، انگور، انجیر، گردو و بادام نیز توسط روستاییان ایجاد شده‌اند که قدمتی دیرینه دارند.
پوشش جانوری:
تنوع جانوری منطقه منگشت و شالو نیز بسیار قابل توجه است. این منطقه زیستگاه گونه‌های مختلف پستانداران، پرندگان، خزندگان و دوزیستان است.
پستانداران:
- پلنگ: پلنگ به عنوان یکی از گونه‌های شاخص و در معرض خطر، در این منطقه حضور دارد.
- خرس قهوه‌ای: خرس قهوه‌ای نیز از دیگر پستانداران مهم منطقه است.
- سنجاب ایرانی: این سنجاب زیبا و بازیگوش در جنگل‌های بلوط دیده میشود.
- شغال و روباه: این دو گونه به وفور در منطقه یافت می‌شوند.
- سایر پستانداران: از دیگر پستانداران منطقه می‌توان به گرگ، کفتار، گراز، خرگوش و انواع جوندگان اشاره کرد.
پرندگان:
- کبک و تیهو: این دو گونه از پرندگان شکاری و بومی منطقه هستند.
- کمرکولی، سنگ‌چشم و دارکوب: این پرندگان نیز در جنگل‌ها و درختزارها دیده می‌شوند.
- سایر پرندگان: تنوع پرندگان در فصول بهار بیشتر است و می‌توان گونه‌های مختلفی از پرندگان مهاجر و بومی را در منطقه مشاهده کرد. از جمله این پرندگان می‌توان به عقاب طلایی، شاهین، جغد، سار، چکاوک و انواع گنجشک‌ها اشاره کرد.
خزندگان و دوزیستان:
- انواع مارها، مارمولک‌ها و لاک‌پشت‌ها در منطقه وجود دارند.
- از دوزیستان نیز می‌توان به قورباغه‌ها و وزغ‌ها اشاره کرد.
تهدیدات:
متاسفانه برخی عوامل مانند چرای بی‌رویه دام، شکار غیرمجاز، تخریب جنگل‌ها و برداشت بی‌رویه گیاهان دارویی، تنوع زیستی منطقه را تهدید می‌کنند. حفاظت از این منطقه و مدیریت صحیح آن برای حفظ این میراث طبیعی ارزشمند ضروری است.
اهمیت حفاظت:
منطقه حفاظت شده منگشت و شالو به دلیل تنوع زیستی بالا، نقش مهمی در حفظ اکوسیستم‌های منطقه و کشور ایفا می‌کند. حفاظت از این منطقه نه تنها برای حفظ گونه‌های گیاهی و جانوری بلکه برای حفظ منابع آب، خاک و هوا نیز ضروری است.
سوالات متداول
…………………………………………………………………………………………………………
منطقه حفاظت شده منگشت و شالو کجاست؟
این منطقه در استان خوزستان، شهرستان ایذه و در فاصله حدود ۲۵ کیلومتری جنوب شرقی این شهر قرار دارد.
چگونه می‌توان به منطقه منگشت و شالو رفت؟
دسترسی به منطقه عمدتاً از طریق جاده‌های روستایی و همچنین به صورت آبی (از طریق دریاچه سد کارون ۳) امکان‌پذیر است. برای دسترسی زمینی باید از طریق جاده‌های منتهی به روستاهای اطراف منطقه مانند شیوند اقدام کنید. برای دسترسی آبی نیز میتوانید از شناورهایی که توسط مدیریت سد کارون در اختیار قرار می‌گیرند، استفاده کنید.
بهترین زمان برای بازدید از منطقه چه فصلی است؟
بهار و اوایل پاییز به دلیل آب و هوای مطبوع و زیبایی طبیعت، بهترین زمان‌ها برای بازدید هستند.
آیا امکانات رفاهی مانند رستوران و سرویس بهداشتی در منطقه وجود دارد؟
امکانات رفاهی در داخل منطقه محدود است. بهتر است وسایل و تجهیزات مورد نیاز خود را به همراه داشته باشید. رستوران‌ها و امکانات رفاهی بیشتر در شهر ایذه و روستاهای اطراف یافت می‌شوند.
با ما در ارتباط باشید
www.instagram.com/kojachetor
www.aparat.com/kojachetor
منبع عکس : گوگل
منبع عکس : گوگل